مداح در اصطلاح به معنی ذاكري است كه ايستاده در كنار منبر، به شعرخوانی و مدح اهل بيت(ع) و فضايل و مصائب آنها می پردازد و يا روان در كوی و بازار اشعار اهل بيت(ع) را به آواز ميخواند. اما در فرهنگ عاشورا مداح معنای وسيع تری دارد و آن هم كسی است كه از مصائب اهل بيت(ع) ميگويد و مردم را ميگرياند، چه مداح باشد و چه واعظ منبری.
اولین گام در انجام هرکاری داشتن پشتکار و علاقه نسبت به آن است. در مداحی نیز چنین است و فرد مداح باید سختی های آنرا به جان خریده و بدونترس از شکست تلاش خود را انجام دهد و در صورت شکست نیز با درس و عبرت گرفتن، راه موفقیت را براب خود هموار سازد.
مداحی علاوه بر این که یک کار جسمی و فیزیکی است، یک عمل روحی و معنوی عظیم نیز به شمار می رود. مداحی صرفا خواندن اشعار و به نمایش گذاشتن صدا نیست بلکه مداحی با دل های مردم ارتباط دارد. مداحان باید دارای برخی از خصوصيات و صفات و خصايص نيکوی در شان يک مداح اهل بيت باشند که به بعضی از آن ها اشاره می کنیم.
تقوا و توسل از مهم ترین ویژگی هایی است که یک مداح در بعد معنوی باید دارا باشد. از نظر فنی نیز یک مداح باید با اهل مطالعه و تحقيق باشد و در مراسم های خود از بزرگنمایی و دروغ دوریی نماید. همچنین یک مداح نباید مداحي را شغل و وسيله در آمد و اعتبار قرار دهد و برای رضای خدا در این زمینه فعالیت کند.
در ادامه به معرفی یکی از برترین مداحان قدیمی کشورمان خواهیم پرداخت:
حاج صادق آهنگران
صادق آهنگران متولد اهواز و بزرگ شده دزفول است. با داشتن صدایی خوب که به اعتقاد خودش آن را از پدرش به ارث برده است مداحی را در نوجوانی شروع کرد. سپس همانند بسیاری از هم استانی ها و هموطنان خود پس از انقلاب عازم جبهه های جنگ با عراق شد. او در آنجا هم در عملیات ها شرمت داشت و هم به نوحه خوانی می پرداخت. پس از مدتی به دستور محسن رضایی (فرمانده وقت سپاه) اسلحه را کنار گذاشت و صرفا مشغول نوحه سرایی و آماده کردن جوانان از نظر روحی و روانی برای جنگ شد.
یکی از اولین نوحه هایی که از او پخش شد نوحهٔ “ای شهیدان به خون غلتان خوزستان درود” بود که در حضور امام خمینی (ره) در جماران خوانده شد. از ایشان تا کنون 4 آلبوم با نام های “مثنوی شهادت”، “داغ ازلی” و “دشت کربلا” و “اشک افشان” منتشر شده است و تک آهنگ های زیادی نیز ارائه کرده اند. از مشهورترین نوحه های صادق آهنگران می توان به ای لشکر صاحب زمان آماده باش و نوای کاروان اشاره کرد.
صادق آهنگران دارای سه پسر و یک دختر است. در سال های اخیر حواشی ای از جانب محمدعلی آهنگران(پسر حاج صادق آهنگران) برای ایشان ایجاد شده است.
علاوه بر آهنگران که از مداحان قدیمی کشور به شمار می رود، مداحانی چون میثم مطیعی، جواد مقدم و مهدی رسولی از جمله مداحان خوب کشور هستند.